�?ο αριστερό χέρι του αντισμηνάρχου είναι λυγισμένο στο ύψος του στέρνου. Επάνω του έχει φωλιάσει ένας από τους οκτώ νεοσύλλεκτους της Πολεμικ�?ς Αεροπορίας. Είναι μόλις τριών μηνών και «ψαρωμένος» μέχρις εσχάτων. Κουνά τα μακριά νύχια του νευρικά όσο οι μαύρες μπίλιες των ματιών του σαρώνουν καχύποπτα τον χώρο. Ωσπου ο αντισμ�?ναρχος κ. Δημ�?τρης Αντωνίου παίρνει με το δεξί χέρι το ραντιστ�?ρι. Ο νεοσύλλεκτος τεντώνει τον λαιμό. Ο κ. Αντωνίου τον καταβρέχει. «Η ώρα του ντους» λέει. Ο νεοσύλλεκτος κουνά τα φτερά του κοφτά πάνω-κάτω. Ο κ. Αντωνίου χαμογελά. «Ετσι δείχνει ότι χαίρεται» λέει. «Οι σκύλοι κουνούν την ουρά τους. �?α γεράκια, τα φτερά τους». Χαϊδεύω το γεράκι στον λαιμό. Ούτε καν τραβιέται. Πάω να αγγίξω τα πόδια του. Η δερμάτινη δέστρα τα κρατά κολλημένα στο γάντι του εκπαιδευτ�?. «Μη!» φωνάζει ο άλλος εκπαιδευτ�?ς ο κ. Νίκος Παπακωνσταντίνου από δίπλα. �?ραβώ το χέρι μου. «Γιατί;». «�?α πόδια του είναι φονικά όργανα. Με αυτά σκοτώνει. Αν πιάσει το δάχτυλό σου με τα νύχια του...». �?α χέρια του κ. Παπακωνσταντίνου κάνουν κίνηση άκρως εύγλωττη για το τι θα μπορούσε να κάνει ο νεοσύλλεκτος στο δάχτυλό μου.
Η κατάρριψη των γλάρων-καμικάζι
Πρόκειται για έναν από τους οκτώ... φτερωτούς σμηνίτες της Πολεμικ�?ς Αεροπορίας τα οκτώ γεράκια που εντός των προσεχών οκτώ μηνών θα αναλάβουν να καταπραΰνουν τον μεγαλύτερο πονοκέφαλο κάθε πιλότου: προτού τα F-16 απογειωθούν για να αναχαιτίσουν τυχόν παρείσακτους στον εναέριο χώρο της Ελλάδας, ένα γεράκι θα απογειώνεται για να αναχαιτίσει... τυχόν παρείσακτα πτηνά στον εναέριο χώρο του αεροδρομίου. Και αν το καθ�?κον αυτό σας φαίνεται κάπως παράδοξο, υπολογίστε πρώτα ότι κατά μέσο όρο κάθε χρόνο πέντε μαχητικά πέφτουν θύματα των πουλιών που συχνάζουν στα αεροδρόμια και... τούμπαλιν!
Δεν υπάρχει πιλότος ο οποίος έστω μία φορά στη ζω�? του να μην έχει αισθανθεί σαν την... �?ίπι Χέντρεν στα «Πουλιά» του Χίτσκοκ κάθε ιπτάμενος έχει και μια δραματικ�? ιστορία φτερωτ�?ς συνάντησης να διηγηθεί. Οι ιπτάμενοι στον Αραξο, ας πούμε, ακόμη θυμούνται το κεφάλι του γλάρου που σφ�?νωσε δίπλα σε κάποιο συνάδελφό τους, αφού πρώτα τρύπησε το τζάμι και στράβωσε τα όργανα στο τοίχωμα πίσω του. Ο εν λόγω πιλότος τη γλίτωσε για μερικά εκατοστά γιατί όταν μια πάπια, φερ' ειπείν, κάνει... επίθεση στην καλύπτρα του αεροσκάφους που πετά με 400 χιλιόμετρα είναι σαν να καρφώνεται μια σφαίρα μεγέθους πάπιας στο κόκπιτ.
Πέρυσι �?ταν ο δυστυχ�?ς πιλότος ενός F-5 που υπέστη την μ�?νιν των πτηνών. �?α πετούμενα πραγματοποίησαν... ομαδικ�? επίθεση: όχι μόνο μπ�?καν στον κινητ�?ρα του αεροσκάφους αλλά έσπασαν και την καλύπτρα, πραγματοποιώντας αιφνιδιαστικ�? επίσκεψη στο πιλοτ�?ριο. Εξυπακούεται ότι ο χειριστ�?ς ποσώς απ�?λαυσε τη... φτερωτ�? παρέα που αιφνιδίως απέκτησε. Εν μέσω πανικού, αναγκάστηκε να επιστρατεύσει άπαντα τα αποθέματα ψυχραιμίας που διέθετε για να προσγειώσει το αεροπλάνο. Ηταν από τους τυχερούς, αν κρίνει κανείς από την άλλη περίπτωση ιπτάμενης επιδρομ�?ς. Ο πιλότος του Mirage 2000 ποτέ δεν θα ξεχάσει εκείνη την αποφράδα ημέρα του Οκτωβρίου του 1992: ο άνθρωπος είχε μόλις ξεκιν�?σει τη διαδικασία απογείωσης από το αεροδρόμιο της �?ανάγρας, όταν κάποιο ανύποπτο πτηνό βρέθηκε ερ�?μην του αντιμέτωπο με το Mirage. �?ο εν λόγω πτηνό απεδείχθη ιδιαζόντως επικίνδυνο ο πιλότος αναγκάστηκε να καταφύγει στην εσχάτη των λύσεων: βλέποντας ότι δεν μπορεί να ελέγξει το αεροπλάνο, τράβηξε τον μοχλό εκτόξευσης του καθίσματός του και βρέθηκε με το αλεξίπτωτό του να κοιτά την �?ανάγρα από ψηλά. Περιττό να ειπωθεί τι συνέβη στο Mirage όταν το πουλί εκπαραθύρωσε τον πιλότο.
Και αν αυτά τα περιστατικά είναι τα πλέον χαρακτηριστικά, δυστυχώς δεν είναι και τα μοναδικά. Οι ιπτάμενοι της Πολεμικ�?ς Αεροπορίας ακόμη κλαίνε το ιπτάμενο ραντάρ του ΝΑ�?Ο το οποίο πριν από δύο χρόνια στο Ακτιο «π�?ρε πουλιά» στην απογείωση, ξέφυγε από τον διάδρομο και κόπηκε στη μέση. Από το 1974 ως το 1998, 121 αεροσκάφη �?ρθαν σε... στενές επαφές με πετούμενα. Ετησίως η Πολεμικ�? Αεροπορία στέλνει τουλάχιστον δύο κινητ�?ρες για γενικ�? επισκευ�? και πληρώνει το αντίτιμο των 150 εκατ. κατά μέσο όρο. Αλλά αυτό δεν είναι τίποτε σε σχέση με το τι τραβούν οι ιθύνοντες της Πολιτικ�?ς Αεροπορίας. Εκεί, δεδομένων των ιδιαιτεροτ�?των τους, τα αεροσκάφη προβαίνουν σε... μαζικές γενοκτονίες πουλιών βλέπετε, οι τεράστιες τουρμπίνες τους μετατρέπουν κοπάδια ολόκληρα σε... φτερά και πούπουλα, εξ ου και ετησίως οι επισκευαστές των εν λόγω αεροπλάνων εισπράττουν περίπου μισό δισ. δρχ. κατ' έτος για να προβούν στις απαραίτητες διορθώσεις.
Κατόπιν όλων αυτών �?ταν λογικό να αναζητηθούν τρόποι αποπομπ�?ς των φτερωτών παρείσακτων που παραμονεύουν στα αεροδρόμια βλέπετε, μέτρα λαμβάνονταν και μέχρι πρότινος, πλην όμως απεδείχθησαν αμφισβητούμενης αποτελεσματικότητας. Οι υπεύθυνοι των αεροδρομίων ανά την Ελλάδα έκαναν ό,τι μπορούσαν προσέλαβαν ανθρώπους να μαζεύουν τα σκουπίδια και κηπουρούς να... ξεπατώνουν τη βλάστηση μέσα στην οποία φωλιάζουν τα πουλιά. Εβαλαν μικρά κανονάκια στους διαδρόμους να εκπυρσοκροτούν κάθε τόσο για να τα τρομάζουν. Πετούσαν φωτοβολίδες. Π�?ραν κυνηγούς να πυροβολούν για εκφοβισμό. Μαγνητοφώνησαν ως και κρωξίματα πανικόβλητων πουλιών, μπας και αποδειχθεί ο μαγνητοφωνημένος πανικός κολλητικός. Ουδέν εξ αυτών απέδωσε τα αναμενόμενα τα πουλιά ύστερα από λίγο καταλάβαιναν ότι τα κοροϊδεύουν και έμεναν παγερά αδιάφορα στις κανονιές, στις πιστολιές, και στα κρωξίματα. Πλην όμως πετιούνταν πανικόβλητα στον αέρα με το που άκουγαν θόρυβο από τουρμπίνα αεροσκάφους.
Οι τρομοκράτες των αιθέρων
Και κάπως έτσι αφίχθησαν εν Ελλάδι τα γεράκια, καθ' ότι αυτά αποτελούν τον απόλυτο φόβο και τρόμο απάντων των ετέρων πτηνών. Δεν πρόκειται περί πειράματος πρωτοποριακού η μέθοδος εγκαινιάστηκε το 1947 από την αεροπορία του αγγλικού πολεμικού ναυτικού, τα αεροσκάφη της οποίας είχαν υποστεί τα πάνδεινα από τους γλάρους της Μάγχης. Εκτοτε τη χρησιμοποιούν ευρύτατα οι Ισπανοί, οι Γάλλοι, οι Βέλγοι, οι �?σέχοι, οι Ρώσοι κ.ά., με εξαιρετικά αποτελέσματα, αφού η εμπειρία δείχνει ότι όταν ένα γεράκι ξεκιν�?σει... περιπολίες επάνω από κάποιο αεροδρόμιο λίαν συντόμως μετατρέπεται σε μονοκράτορα της ευρύτερης περιοχ�?ς κανένα άλλο πουλί δεν τολμά να πλησιάσει.
Βεβαίως τα οκτώ άρτι αποκτηθέντα γεράκια είναι ακόμη πολύ μωρά για να αναλάβουν αυθωρεί καθ�?κοντα. Η Πολεμικ�? Αεροπορία τα είχε «κλείσει» από όταν �?ταν ακόμη στο αβγό έπειτα από διεθν�? διαγωνισμό, τα αγόρασε έναντι πέντε εκατομμυρίων από το γερακοτροφείο Μάρτιν �?ζόουνς στην Ουαλλία. Ηρθαν στην Ελλάδα με ένα C-130 και βγαίνοντας στον αεροδιάδρομο, τον οποίο αργότερα ενδέχεται να κληθούν να φυλάξουν, �?ταν τόσο φοβισμένα που χτυπιούνταν στα σίδερα των κλουβιών τους! Και κάπου εκεί, ανέλαβε καθ�?κοντα ο πιλότος-αντισμ�?ναρχος Δημ�?τρης Αντωνίου.
«Αν δεν �?ταν ο Αντωνίου, αυτό το πρόγραμμα ούτε γι' αστείο» τη φράση πρέπει να την έχω ακούσει πάνω από 10 φορές προτού τον συναντ�?σω. Εκείνος, όταν του τη μεταφέρω γελάει. Γενν�?θηκε, λέει, στην Αιθιοπία και μεγάλωσε στη Γαλλικ�? Σομαλία, στο �?ζιμπουτί. Οι Αραβες εκεί είχαν τρέλα με τα γεράκια. Και η τρέλα είναι πράγμα κολλητικό. Ολες τις εφηβικές κοπάνες του τις έκανε στα παζάρια, εκεί όπου πουλούσαν λιοντάρια, λεοπαρδάλεις και γεράκια. Κάτι από όλα θα τον κέρδιζε. «Δεν δυσκολεύτηκα να διαλέξω» λέει. «Πρέπει να δείτε πώς κυνηγούν οι Αραβες, για να με καταλάβετε». Μου δείχνει με τα χέρια πώς τρέχει το ελάφι της ερ�?μου και από πίσω του πώς ξεχύνονται οι κυνηγοί. Αδύνατον να το προλάβουν. Ωσπου το γεράκι ορμάει επάνω του, το χτυπά στα μάτια. �?ο ελάφι πια δεν μπορεί να τρέξει. Και οι κυνηγοί επωφελούνται.
Στα 14 χρόνια του ο κ. Αντωνίου �?ρθε στην Ελλάδα. �?ότε η αιχμαλωσία και η σύλληψη άγριων πουλιών �?ταν απαγορευμένες. Αλλά ποιος μπορεί να απαγορεύσει το μεράκι; Ωσπου να τελειώσει τη Σχολ�? Ικάρων, ο κ. Αντωνίου είχε �?δη τέσσερα ως πέντε γεράκια. Οχι εξημερωμένα. Εκπαιδευμένα. Γιατί τα γεράκια το ξέρει καλά πια δεν εξημερώνονται. «Απλώς κερδίζεις την εμπιστοσύνη τους. �?ους δείχνεις ότι δεν πρέπει να σε φοβούνται. Μόνο που αυτό, όσο απλό ακούγεται, τόσο δύσκολο είναι».
Απειρες ώρες κάθε ημέρα ασχολείται με τα γεράκια της αεροπορίας. �?ο σπίτι του τον έχει χάσει. «Η γυναίκα μου» λέει «είναι θαύμα που κάθεται ακόμη μαζί μου!». �?α πάει βόλτα, τους μιλάει, τα χαϊδεύει, τα αφ�?νει να ψηλαφούν τα δάχτυλά του με το ράμφος τους. «�?ις πρώτες ημέρες, �?ταν άγρια. Δεν με τσιμπούσαν απλώς. Εβαζαν δύναμη στο ράμφος και πονούσα. Αλλά τι να κάνω; Μόνο έτσι μαθαίνουν να σε γνωρίζουν». Να σε εμπιστεύονται όμως, να εξαρτώνται από εσένα, μόνο με την τροφ�? μπορούν να μάθουν. �?ώρα από τα 20 ως 30 μέτρα ο κ. Αντωνίου τους σφυρίζει με την ειδικ�? σφυρίχτρα και εκείνα πετούν και αρπάζουν από το γάντι στο χέρι του την τροφ�? ένα ορτύκι τη φορά. Ακόμη είναι δεμένα με το ειδικό σχοινάκι, για να μη φύγουν. Αλλά σύντομα θα αρχίσουν οι ελεύθερες πτ�?σεις. �?α 20 ως 30 μέτρα θα γίνουν δύο ως τρία χιλιόμετρα. Με τον �?χο της σφυρίχτρας �? με το όνομά τους θα τα καλεί να αρπάξουν την τροφ�?. Και όπως εκείνα θα εφορμούν προς το χέρι του, θα τους πετά στον αέρα το ψεύτικο πουλί που έχει επάνω την τροφ�? γιατί με την ορμ�? που έχει το γεράκι, αν αρπάξει την τροφ�? από το χέρι, θα πάρει και το χέρι μαζί...
Και ύστερα, αναλόγως της επίδοσ�?ς του στη βασικ�? εκπαίδευση, έκαστος των νεοσυλλέκτων θα πάρει και την ανάλογη μετάθεση για κάποιο αεροδρόμιο. Διότι κάθε αεροδιάδρομος έχει και τις ιδιαιτερότητές του. Στην Καλαμάτα, ας πούμε, παραμονεύουν κοπάδια ολόκληρα από γλάρους αρκούντως μεγαλόσωμους και παράτολμους, που συνηθίζουν να παίρνουν τα γεράκια στο κυν�?γι αν τυχόν διαπιστώσουν ότι είναι του χεριού και του... ράμφους τους. Εξ ου και προορίζεται για εκεί το αρσενικό διπλοσάινο, το πιο ογκώδες από τα οκτώ γεράκια, οι πρόγονοι του οποίου έχουν ρίζες στη Φινλανδία και έχουν στο παρελθόν κατατροπώσει εκατομμύρια γλάρους ένας γν�?σιος απόγονος αυτ�?ς της οικογένειας αποκλείεται να υποκύψει μπροστά σε οποιοδ�?ποτε γλαροπούλι.
Εξυπακούεται ότι κάθε γεράκι θα έχει και τον εκπαιδευτ�? του μαζί: έναν από τους τέσσερις υπαξιωματικούς της αεροπορίας τους οποίους ο κ. Αντωνίου και ο βοηθός του, ο καθηγητ�?ς φυσικ�?ς αγωγ�?ς κ. Νίκος Παπακωνσταντίνου, εκπαιδεύουν για να αναλάβουν καθ�?κοντα γερακάρη. Αυτοί θα φροντίσουν για τις περιπολίες των γερακιών αν όλα πάνε καλά λίαν συντόμως καθένα τους θα υπερίπταται των αεροδιαδρόμων τέσσερις φορές κάθε ημέρα επί 20 λεπτά, περιμένοντας υπομονετικά πότε ο εκπαιδευτ�?ς του θα βγάλει τροφ�? για να το ταΐσει. Και αυτό θα γίνεται για τα επόμενα 30 χρόνια όλη την υπόλοιπη ζω�? των γερακιών. Αρκεί οι νέοι εκπαιδευτές να αποδειχθούν τόσο καλοί όσο και ο κ. Αντωνίου.
Διότι τα αρπακτικά είναι πλάσματα υπερ�?φανα. Σφάλμα δεν σηκώνουν από τον άνθρωπο ο κ. Αντωνίου το ξέρει καλά: «Αν δεν το σεβαστείς το γεράκι σου, το έχασες. Δεν έχει σημασία πόσα χρόνια το εκπαίδευες ούτε και αν το έχεις μεγαλώσει. Μία φορά να το χτυπ�?σεις, στην επόμενη πτ�?ση έφυγε. Δεν θα ξαναγυρίσει». �?α βράδια σπίτι του βάζει και βλέπει σε βιντεοκασέτες τα γεράκια να πετούν. «Ακόμη και στον ύπνο μου, γεράκια βλέπω» λέει. Και όμως και αυτός ακόμη έχει χάσει αρκετά πουλιά από ένα λάθος της στιγμ�?ς, από ένα τίποτε. «�?ο χειρότερο είναι να μην ξέρεις τι λάθος έκανες και το πείραξε. Απελπισία σε πιάνει, κατάθλιψη επί μ�?νες. Και έρχονται τότε και κάτι ώρες που λέω: "Δεν πάνε στα κομμάτια τα αχάριστα τα βρωμόπουλα". Αλλά δεν βαριέσαι... Λόγια είναι μόνο. Πάντα ξαναγυρίζω σε αυτά. Σε αυτ�? τη ζω�? τη γυναίκα μπορεί και να τη χωρίσεις. �?ο γεράκι σου ποτέ!».